Wat is oceaanverzuring?

De oceaan, hoe immens en majestueus ook, is veel meer dan alleen een ansichtkaart. Het speelt een fundamentele rol in de klimaatbalans van onze planeet: jaarlijks absorbeert het ongeveer 25% van de koolstofdioxide-uitstoot door menselijke activiteiten. Een fenomeen dat op het eerste gezicht gunstig lijkt voor het beperken van de opwarming van de aarde.

Maar deze opvangcapaciteit heeft een zorgwekkende keerzijde: het leidt tot een chemische verandering van het zeewater, een proces dat verzuring van de oceaan wordt genoemd.

Wanneer CO2 in water oplost, reageert het met de aanwezige moleculen en zorgt het voor een daling van de pH-waarde van de oceaan. Sinds het pre-industriële tijdperk is de pH-waarde van de oceanen gedaald van 8,2 naar 8,1. Dit lijkt misschien onbeduidend, maar deze afname staat voor een toename van 30% in de zuurtegraad van de oceaan in slechts twee eeuwen. Op geologische schaal is dit een omwenteling van ongekende omvang.

Verzuring van de oceaan vormt een dubbele bedreiging. Ten eerste verzwakt het mariene ecosystemen doordat het de groei van organismen verstoort die afhankelijk zijn van kalksteen, zoals koralen, schelpdieren en bepaalde soorten fytoplankton. Koralen, ware toevluchtsoorden voor biodiversiteit, verbleken en sterven geleidelijk af, waardoor een hele voedselketen in gevaar komt. Ook vissen en schelpdieren die ervan afhankelijk zijn, worden in hun ontwikkeling bedreigd.

Deze chemische verandering heeft directe gevolgen voor de menselijke populatie. Wereldwijd zijn meer dan drie miljard mensen afhankelijk van mariene biodiversiteit voor voedsel en economische activiteiten, waaronder visserij en aquacultuur.

In Frankrijk is het Middellandse Zeegebied bijzonder zwaar getroffen: tussen 2007 en 2015 is de zuurgraad daar met 7% toegenomen. Dat is een van de hoogste percentages die tot nu toe zijn gemeten. Tegelijkertijd is de temperatuur met 0,7°C gestegen. Dat is een veel snellere opwarming dan het wereldwijde gemiddelde.

Volgens deskundigen is de effectieve oplossing om deze dreiging het hoofd te bieden, het wereldwijd verminderen van de CO2-uitstoot. Dat vraagt ​​om ambitieus klimaatbeleid, maar ook om lokale maatregelen om onze kustecosystemen te beschermen, lozingen door de landbouw te beperken en een duurzamer beheer van mariene hulpbronnen te bevorderen.

Frankrijk heeft, gezien het op één na grootste maritieme gebied ter wereld, een bijzondere verantwoordelijkheid in deze strijd.