Turystyka: w Castets i Castillon to strażnik śluzy otwiera drogę dla łodzi

193 kilometry kanału bocznego Garonny, od Tuluzy do Bordeaux, sprzyjają żegludze rekreacyjnej. Przepływa przez nie pięćdziesiąt jeden automatycznych śluz, a dwie ostatnie, 52 i 53, w Castets-et-Castillon, stanowią wielki skok w kierunku rzeki. Obecność strażnika śluz VNF jest niezbędna.

Marion , nauczycielka i Michel, emeryt, przepłynęli 193 kilometry Kanału Bocznego Garonny łączącego Tuluzę z Bordeaux. I to wszystko w ciągu zaledwie czterech dni, na swojej małej łodzi o długości 5,80 metra. Energiczne zejście, mimo że zaplanowali spokojniejszą podróż powrotną z Bordeaux za pięć dni. Uruchomili 51 zautomatyzowanych śluz, ale w celu przepłynięcia Garonną, w Castets i Castillon, musieli powiadomić Voies Navigables de France (VNF) (1). Ponieważ Castets i Castillon to wielki skok dla żeglarzy przybywających z kanału. Wielki skok w kierunku bardziej wzburzonych wód Garonny. I to śluzowy wskazuje drogę. Nie ma mowy o przepłynięciu ostatnich dwóch śluz, 52 i 53, bez jego zielonego światła i jego obecności.

Dlaczego? „Ponieważ przy ujściu trzeba brać pod uwagę pływy” – wyjaśnia Jean-Christophe Texier, kierownik zespołu VNF. A gdy jest odpływ, ruch na Garonnie jest niebezpieczny. Łachy piasku ujawniają swoje kształty, a skały – spiczaste dzioby. A szerzej, żegluga na tej rzece nie zawsze jest płynna. „Każdy rejs w dół – z Tuluzy do Bordeaux – jest planowany godzinę przed przypływem. Dwie godziny później ryzykujemy, że przypływ zmieni kierunek, gdy łódź dopłynie do Bordeaux – to się nazywa odwrócenie – i łódź w ogóle nie będzie mogła się poruszać. To bardzo niebezpieczne. Płynąc pod górę, możemy mieć trochę dłuższe opóźnienie” – kontynuuje kierownik operacyjny. Należy dodać, że przy śluzie 53 rzeka znajduje się na wysokości sześciu metrów, a różnica wysokości w stosunku do kanału wynosi blisko osiem metrów.

Pozostałe śluzy są zautomatyzowane. Z ludzkiego punktu widzenia jest to mniej przyjemne, a z technicznego punktu widzenia kryją w sobie sporo niespodzianek, z różnymi dodatkami.

W tę lipcową sobotę przypływ prognozowany jest na południe. Nicolas, śluzowy VNF, ma zaplanowane dwa przejścia na godzinę 11:00 przy śluzie: przejście w dół dla pary z Savoy, na ich starej łodzi, oraz przejście w górę, 30-metrową barką rekreacyjną, która odbędzie podróż powrotną dwa tygodnie po jej wypłynięciu. Savoyardczycy będą mieli pierwszeństwo. W rzeczywistości Nicolas umówił się z nimi na spotkanie o 10:30, 300 metrów dalej, przy śluzie 52, ostatniej na wodach kanału bocznego. Przejście z sześciometrowym spadkiem – nadal! – dwie dodatkowe minuty żeglugi i oto są przy wejściu do śluzy o godzinie 10:45. Nicolas do nich dołączył.

Po drugiej stronie ulicy, w oddali, na Garonnie, barka czeka na swoją kolej. Dla Marion i Michela Nicolas jest pierwszym śluzowym podczas ich 193-kilometrowej podróży. „Pozostałe śluzy są zautomatyzowane. Z ludzkiego punktu widzenia jest to mniej przyjemne, a z technicznego punktu widzenia kryją w sobie wiele niespodzianek, ponieważ śluzy różnią się między sobą. Czasami radary, które uruchamiają otwieranie i zamykanie wrót, nie wykrywają naszej łodzi, więc musimy machać mopem na końcu bosaka!” – mówi ze śmiechem nauczyciel.

Wybrałem wolne tempo, bo Marion powiedziała mi, że boi się wody. Ograniczymy wstrząsy.

Tutaj Nicolas dowodzi. Z skrzynką sterowniczą na szyi pokazuje swoim „pasażerom”, gdzie znajdują się pływające pachołki, do których należy przymocować liny. Łódź znajduje się w śluzie, w miejscu znanym jako „wskaźnik Freycineta”, o długości 40,5 metra i szerokości sześciu metrów. Wokół gromadzą się ciekawscy obserwatorzy, spacerowicze w chłodnym powietrzu, wędkarze, rowerzyści na szlaku zielonym, a także właściciele kamperów zaparkowanych na wydzielonym parkingu w Castets. Każde przejście przez śluzę, latem raz lub dwa razy dziennie, to spektakl. Wyciągamy telefony, żeby sfilmować ten manewr.

Nicolas zaczyna otwierać wrota Garonny. „Mogę kontrolować tempo otwierania. Wybrałem wolne tempo, ponieważ Marion powiedziała mi, że boi się wody. Ograniczymy wstrząsy” – dyszy. Łódź Savoyardów opada, znikając z pola widzenia widza zamarzniętego na suchym lądzie. Niecałe sześć minut później operacja dobiega końca. Trzydziestometrowa barka rusza do przodu. Za sterem siedzi Chris, angielski pilot, a jego partnerka jest na szotach. Na pokładzie są właściciele. Widzowie podwajają swoje strzały. Nicolas zostaje poczęstowany filiżanką kawy „w angielskim stylu”, obiecanej podczas podróży w tamtą stronę dwa tygodnie temu. Barka wznosi się na poziom trawy niczym wielki wieloryb i sunie po spokojnych wodach kanału bocznego. Kurtyny opadają. Spektakl zostanie wznowiony w najlepszym razie następnego dnia, o 13:00… godzinę przed przypływem.

(1) VNF zarządza 600 km dróg wodnych Kanału Dwóch Mórz, a mianowicie Kanałem Bocznym i Kanałem Południowym. Aby przepłynąć przez śluzy 52 i 53, należy skontaktować się z dyżurnym śluzowym (co najmniej dzień wcześniej) pod numerem telefonu 06 62 99 63 91.