Erdoğan Orman Yangınları için İklim Değişikliğini İşaret Etti; Zayıf İklim Politikalarına Değinmedi

Türkiye’nin farklı kentlerinde ortaya çıkan orman yangınları ile binlerce hektarlık orman alanı da yok oldu. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ise Kabine Toplantısı sonrasında yangınlara ilişkin yaptığı açıklamada iklim değişikliğine vurgu yaptı. “İklim değişikliğinin bir sonucu olarak orman yangınlarındaki artış küresel bir sorun haline gelmiştir” diyen Erdoğan, son 10 yılda küresel olarak yanan alanların arttığını belirtti: “Öyle ki 2002-2012 arasında dünyada yanan orman alanı 44 milyon hektar iken, 2013-2023 arasında bu rakam 94 milyon hektara çıkmıştır.”

Dünyada son 9 yılın, 1880’den bu yana en sıcak 9 yıl olduğunu, geçen yılın ise son 145 yılın en sıcak yılı olarak kayıtlara geçtiğini hatırlatan Erdoğan, “BM’ye göre orman yangınlarında 2030 yılına kadar %14, 2050 yılına kadar ise %50 artış beklenmektedir. Avrupa Orman Yangınları Bilgi Sistemi’ne göre, yıl başından bu yana kıtada toplam 238 bin hektarlık alan yanmıştır. Geçen yıl aynı dönemde yanan orman alanı 133 bin 320 hektardır. Yani geçen yıla göre Avrupa’da yanan alan, miktar olarak söylüyorum, yaklaşık 2 kat artmıştır. Ülkemizde en yüksek sıcaklık değerleri kaydedildi. Devlet olarak planlarımızı bu veriler temelinde yapıyoruz” dedi.

Erdoğan’ın bahsettiği gibi, iklim değişikliği orman yangınlarının ortaya çıkmasında büyük bir rol oynuyor. Bilim insanlarına göre, orman yangınlarının meydana gelmesi için bazı şartlar bir araya gelmeli. Yanacak materyalin kuru, sıcaklığın yüksek ve havadaki nem miktarının düşük olması gerekiyor. Böyle bir durumda orman yangını riski de büyük ölçüde artıyor. Sıcaklıkların artmasında ve iklim değişikliğinin arkasında ise kömür, petrol ve gaz gibi fosil yakıtların yakılması var.

Kömürden Vazgeçilmiyor

Erdoğan her ne kadar geleceğe dair planların sunduğu veriler üzerinden yapıldığını söylese de rakamlar aksini söylüyor. Türkiye’de elektrik üretiminde kömür hâlâ birinci sırada. 2024 verilerine göre, kömürlü termik santralların elektrik üretimine katkısı %35,1. Türkiye’de üretilen elektriğin %22’si ise ithal kömürle çalışan termik santrallarda üretildi.

Türkiye’nin şu an için fosil yakıtlardan bir çıkış planı bulunmuyor. Geçtiğimiz haftalarda TBMM’de yasalaşan İklim Kanunu’nda buna dair bir plan yer almadı. Bununla beraber kanun teklifinde, seragazı emisyonlarını bugünden itibaren azaltmayı taahhüt eden mutlak bir azaltım hedefi bulunmuyor. Türkiye’nin seragazı emisyonlarını hangi seviyeye kadar ve hangi hızla azaltacağı net bir şekilde ortaya konmuyor. Türkiye’nin COP27’de sunduğu en güncel emisyon azaltım planı da artıştan azaltım yöntemini tercih ediyor. Yani, emisyonlarını önce artırıp ardından belli bir miktarda azaltımı taahhüt ediyor.

Ülkelerin iklim eylem performansını değerlendiren bir çalışma ise, Türkiye’yi 64 ülkenin yer aldığı listede 53. sıraya koyuyor. Türkiye’nin performansı, yenilenebilir enerji kategorisinde orta düzeyde yer alırken, seragazı emisyonları, enerji kullanımı ve iklim politikaları alanlarında “düşük” olarak değerlendiriliyor.