Nükleer enerji, Türkiye’nin enerji ve sanayi geleceğini güçlendirme fırsatı sunuyor

Dünya Nükleer Birliği (WNA) Genel Direktörü Sama Bilbao y Leon, Türkiye için nükleer enerjinin kendi enerji geleceğini şekillendirmek ve sanayi büyümesini desteklemek açısından büyük bir fırsat sunduğunu belirtti.

- Yayınlanma3 Ekim 2025 18:30
Bilbao y Leon, Rusya’nın başkenti Moskova’da düzenlenen Dünya Nükleer Haftası etkinliği kapsamında AA muhabirine, küresel nükleer enerji kapasitesinin 2050’ye kadar üç katına çıkarılması hedefine büyük ölçüde ulaşılacağını söyledi.
Bunun doğrusal ilerleyecek bir süreç olmadığını anlatan Bilbao y Leon, “Yaklaşık ilk beş yıl büyümenin biraz yavaş olacağını öngörüyorum. Özellikle Kuzey Amerika ve Avrupa’da yeniden kapasite geliştirme sürecindeyiz. İnşaatların hız kazanması biraz zaman alabilir. Buna karşın Çin, Hindistan ve genel olarak Asya’da çok hızlı büyüme görüyoruz. Dolayısıyla daha büyük ivme bekliyoruz. Beklenti, 2050’ye kadar küresel nükleer kapasitenin 3 katına çıkacağı yönünde” diye konuştu.
Bilbao y Leon, enerji güvenliğinde nükleer enerjinin rolüne değinerek, şunları kaydetti:
“Oldukça karmaşık bir jeopolitik ve jeoekonomik ortamda yaşıyoruz. Her ülke mümkün olduğunca, özellikle enerji konusunda bağımsız ve özerk olmaya çalışıyor. Bu, nükleer enerjiyi düşünmek için çok geçerli nedenlerden biri. Elbette Türkiye de zaten bu yönde ilerliyor. Nükleer enerji, ulusal ve yerli programlar geliştirmek için büyük fırsat sunuyor, teknolojiyi tanıyorsunuz, iş gücünüzü hazırlıyorsunuz. Ayrıca uranyum ve teknoloji dünyanın birçok yerinde mevcut, birçok ülkeyle işbirliği yapabilirsiniz. Biz 44 ülkeden 240 şirketle bir araya geliyor, birlikte çalışıyor, en iyi uygulamaları ve bilgileri paylaşıyoruz. Türkiye gibi bir ülkede, bizimle çalışan birçok şirketin olduğu bir ortamda, nükleer enerji, kendi enerji geleceğinizi şekillendirmek, gerçekten kararlar alabilmek, bağımsız olmak ve Türkiye’nin hedeflediği sanayi büyümesini destekleyecek yeterli enerjiye sahip olmak adına büyük fırsat sunuyor.”
Türkiye’nin ilk nükleer enerji santrali Akkuyu Nükleer Güç Santrali’ne (NGS) ilişkin değerlendirmede bulunan Bilbao y Leon, “Tamamlandığında elektriğin yaklaşık yüzde 10’unu sağlayacak. Bu da Türkiye için sadece karbonsuz elektrik değil, sosyoekonomik kalkınma ve sanayileşmeyi hızlandırma açısından da oyunu değiştiren bir fırsat olacak” dedi.
Bilbao y Leon, Akkuyu NGS’yi ziyaretinde sahanın büyüklüğü ve projeye katılan yüklenici şirketlerin çeşitliliğinden çok etkilendiğini söyledi.
Büyük ve küçük reaktörler birlikte rol alacak
Küçük modüler reaktörler (SMR) hakkında da konuşan Bilbao y Leon, şöyle devam etti:
“Küçük modüler reaktörler konusunda herkes çok heyecanlı. Bu reaktörleri farklı ve büyük bir fırsat yapan şey boyutları değil, dağıtım modeli. Bu reaktörler oldukça standart olacak. Modüler olacaklar ve muhtemelen fabrikalarda seri şekilde üretilecekler. Yani Akkuyu gibi büyük bir altyapı projesi olan devasa nükleer santrallerden bir ‘ürüne’ geçiş yapılacak. Minimum altyapıyla, bu küçük modüler reaktörü neredeyse bir kamyonla taşıyıp kurulacağı yere gönderebilir, çok sınırlı altyapı geliştirmesiyle devreye alabilirsiniz. Ayrıca daha küçük oldukları için daha uygun maliyetli olabilirler ve büyük nükleer santrallere göre daha kısa sürede devreye alınabilirler.”
Bilbao y Leon, SMR’lerin bazı durumlarda endüstriyel uygulamalara da uyarlanabilir olmasına dikkati çekerek, “Örneğin uzak bölgelerde, bir madencilik veya endüstriyel tesisinin olduğu ve şebekeyi taşımanın mantıklı olmadığı yerlerde kullanılabilir. Ya da buhar ve elektriğin verimli şekilde kullanılabileceği sanayi bölgelerinde devreye alınabilirler.” değerlendirmesinde bulundu.
Küçük modüler reaktörlerin, hangi alanlarda en uygun fırsatı sunduğunu değerlendirmenin önemine işaret eden Bilbao y Leon, “Örneğin yapay zeka, metalurji, petrol ve gaz gibi alanlarda bu reaktörlerin kullanımı üzerine düşünülmeye başlandı” ifadesini kullandı.
Bilbao y Leon, “Ancak şunu da unutmamalıyız, küresel nükleer kapasiteyi üç katına çıkaracaksak, birçok durumda büyük reaktörler de inşa edilmeye devam edecek. Çünkü büyük miktarda kapasite eklemek gerektiğinde, küçük adımlar yeterli olmayacak. Yani her iki modelin birleşimi söz konusu olacak” dedi.
AA
petroturk