"Voor sommige dieren betekent gevangenschap een levenslange gevangenisstraf", zegt Luis Miguel Domínguez.

Valeria López Peña
Madrid (EFEverde).- Toen Luis Miguel Domínguez zes jaar geleden uit een coma ontwaakte, "kwam ik terug met het gevoel dat ik mijn werk ter bescherming van de natuur veel verder moest uitbreiden", zei de bekende activist en pedagoog in een interview met EFEverde over zijn tiende boek, Menageries and Human Zoos, een historisch overzicht van dierentuinen.
Bescherm de wolf tegen niemandIn zes jaar tijd heeft hij tien boeken geschreven, waaronder "Lobo", een dier waar de door hem opgerichte groep, Lobo Marley, al jarenlang voor opkomt. Zijn professionele carrière richt zich echter op voorlichting via documentaires en radioprogramma's. Hoe combineert hij journalistiek met activisme?
Ik geloof dat activisme in het veld waarin ik actief ben fundamenteel en logisch is. Het feit dat iemand weliswaar achteruitgang en ecocide constateert, maar zich beperkt tot een professionele en steriele manier van werken, lijkt mij een ernstige vergissing. Ooit dacht ik dat mijn volledige media-aanwezigheid daadwerkelijk natuurbehoud moest bevorderen.
In het geval van de wolf is dat duidelijk. Ik trok met mijn filmapparatuur de natuur in en filmde prachtige natuurscènes, en deed mijn werk voor programma's zoals Aquí la Tierra, maar ik wist ook dat er de volgende dag een wolvenjacht zou zijn in de vallei waar ik was geweest. Dus ik denk dat mijn activisme te maken heeft met consistentie.
Denkt u dat de recente verandering in het beschermingsniveau voor wolven te wijten is aan de onverschilligheid van de wetenschap?
Ik twijfel er niet aan dat de problemen waarmee wolven in Spanje vandaag de dag te maken hebben, en dat altijd al hebben gedaan, te maken hebben met het gebrek aan betrokkenheid van de wetenschappelijke gemeenschap bij hun bescherming. De wetenschap heeft bijvoorbeeld nauwelijks bemoeienis gehad met het biocidebeleid van de autonome gemeenschappen. Sterker nog, gedurende de 20e eeuw hebben centrale en regionale overheden wolven alleen bestreden door ze te doden.
Is het juist vanwege deze verdediging van de wolf dat u harde kritiek kreeg uit de plattelandsgebieden, de setting voor uw documentaires?
Toen we de Spaanse regering in 2021 zover kregen om de wolf te beschermen, klonken er al veel stemmen die kritiek op het besluit uitten. Onder andere omdat dit duidelijk bedoeld was om sectoren zoals de veehouderij te schaden. Maar dat is nooit gebeurd. Ik ga met een paar mensen praten en ze zijn het erover eens dat het doden van wolven verkeerd is. Ik heb altijd gezegd dat we de wolf beschermen in het belang van iedereen en tegen niemand.
Menagerieën en menselijke dierentuinen
Waarom is het volgens jou belangrijk om de geschiedenis van dierentuinen te herinneren?
Ik heb nooit dierenleed geleden, en na de beroerte al helemaal niet. Binnen deze mishandeling geloof ik dat gevangenschap voor sommige dieren een onaanvaardbare levenslange gevangenisstraf is. Daarom heb ik dit boek geschreven, en wel op de enige mogelijke manier: door me in het verleden te verdiepen.
Hoe ontstaan dierentuinen?
In het boek begin ik met de Ménagerie, een verzameling exotische dieren die door monarchieën over de hele wereld, en met name hier in Europa, werden gehouden. Ze begonnen in het Paleis van Versailles met de Zonnekoning, maar werden later overgenomen door andere families, zoals de Habsburgers en de Bourbons. In Spanje vermeld ik het geval van Aranjuez en vertel ik het verhaal van de olifant die van India naar hier, ten zuiden van Madrid, liep als geschenk aan Karel III.
Waarom worden deze privécollecties gevormd?
Lange tijd geloofde men dat het bezitten van exotische dieren ware macht vertegenwoordigde, en dus sprongen monarchieën over de hele wereld op de kar. Recenter besloot Pablo Escobar ook een soort gigantische dierentuin te bouwen in zijn beruchte Hacienda Nápoles om zijn imago en macht te consolideren. Maar na zijn dood ontsnapten de Afrikaanse nijlpaarden, en nu leven er bijna 500 van deze invasieve soort in de Magdalenarivier.
Wordt dit dan gevoed door een speciesistisch perspectief waarin dieren minderwaardig zijn en geen gevoelens hebben?
Het idee dat Homo sapiens superieur is aan enig ander wezen is een misplaatste, hebzuchtige, egoïstische en, durf ik te zeggen, suïcidale gedachte. Maar uiteindelijk voeden dit soort demonstraties zich daarmee en beïnvloeden ze de levens van duizenden levende wezens. Zo leefde in Argentinië een orang-oetan genaamd Sandra in de dierentuin van Buenos Aires. Ze werd 40 jaar gevangen gehouden en mishandeld totdat een dierenrechtenorganisatie de steun zocht van aanklagers en rechters om te proberen de situatie te veranderen. Als gevolg van de uitspraak wordt Sandra beschouwd als een niet-menselijk subject van de rechten.
Deze centra zijn echter soms cruciaal voor het behoud en de studie van biodiversiteit. Hoe kunnen we een positieve impact garanderen?
Er komt veel marketing bij kijken, maar wat deze soorten echt had kunnen behouden, was het voorkomen van de handel erin, zoals altijd het geval is geweest in dierentuinen. Helaas vinden we tegenwoordig soorten die in het wild zouden uitsterven. Wat we moeten doen, is ethische en morele codes in deze kwestie introduceren. Het gaat hier niet alleen om wetenschappelijke zaken, maar, en ik benadruk, ook om ethische en morele waarden, voor echte zorg met respect voor dieren. EFEverde
vlp/al
Misschien bent u ook geïnteresseerd in:Luis Miguel Domínguez: We moeten consumenten meer macht geven om de planeet te beschermen
Alfonso Peña: "We zouden allemaal milieuactivisten moeten worden."
efeverde