Van Papoea tot Tucumán: jongeren uit het mondiale zuiden verenigen zich om klimaatrechtvaardigheid te verdedigen op COP30

Mari Navas

Madrid – De levens van Iqbal Kapale, Agustina Tarcaya en Nguyen Cam Tu kunnen niet meer van elkaar verschillen. De eerste woont in Indonesië en behoort tot de inheemse bevolking van Papoea; de tweede woont in Tucamán, in Noord-Argentinië; en de derde in Hanoi, de hoofdstad van Vietnam. Ze delen echter allemaal een gemeenschappelijk project: het Globale Zuiden vertegenwoordigen op de komende COP30, die van 10 tot en met 21 november plaatsvindt in Belém, Brazilië.

Iqbal, Agustina en Tu zijn drie van de zestien jongeren die dankzij het programma Camino hacia la Democratización del Sur naar de COP30 zullen gaan. Dit programma wordt gepromoot door de organisatie Life of Pachamama en is erop gericht om territoriale rechtvaardigheid en jongerenparticipatie tot pijlers te maken in wereldwijde klimaatbeslissingen.

Nieuws, wetenschappelijke studies, verklaringen… Al het laatste nieuws van COP30

De weg naar Brazilië was niet gemakkelijk. Het programma ontving meer dan 10.000 aanmeldingen van jongeren, van wie er 200 een maandenlange training hebben gevolgd, en slechts 16 zullen deel uitmaken van de delegatie van de organisatie. Vijf extra teamleden zullen zich bij hen voegen, waardoor het totaal op 21 komt, legt Juan David Amaya, algemeen directeur van Life of Pachamama, uit in een interview met EFEverde.

"Wij zorgen voor financiering, wij zorgen voor accreditatie en wij zorgen voor een ruimte waar zij hun stem kunnen laten horen en hun eisen kunnen stellen, maar tegelijkertijd kunnen zij ook in de praktijk brengen wat zij hebben geleerd voor de onderhandelingen", aldus Amaya.

Hoewel de hoofdmoot van dit programma ligt op de deelname aan COP30, kent het ook nog twee andere fasen: een initiële trainingsfase met ongeveer 22 virtuele sessies en een terugkeerfase, waarin deelnemers kleine subsidies ontvangen om programma's, processen en initiatieven in hun gemeenschappen te ontwikkelen.

Tijdens de COP30 zullen deze 16 jongeren - uit Colombia, Peru, Mexico, Brazilië, Chili, Argentinië, Indonesië, Vietnam en Bolivia - de Verklaring van het Globale Zuiden verdedigen. Deze Verklaring bevordert "klimaatfinanciering, de participatie van nieuwe generaties, belangenbehartiging, intergenerationele dialogen en het waarborgen van een waardige en vreedzame toekomst voor de volgende generaties", aldus Amaya.

Dit alles zonder hun herkomst te vergeten. "Ze zullen vanuit hun bewegingen, vanuit hun collectieven, werken aan hun lokale agenda's, hun territoriale processen en hun actielijnen. Hun vertegenwoordiging zal te allen tijde gebaseerd zijn op grassroots-processen, op wat ze van de grond af aan hebben opgebouwd", legt de vertegenwoordiger van Life of Pachamama uit.

Maar wat hebben deze jongeren met elkaar gemeen?

Het Globale Zuiden is de term die wordt gebruikt om ontwikkelingslanden en minder ontwikkelde landen aan te duiden, dat wil zeggen landen in Afrika, Latijns-Amerika, het Caribisch gebied en delen van Azië en Oceanië, die klimaatrechtvaardigheid eisen.

Hoe dan ook, het is een zeer breed gebied dat zeer verschillende realiteiten omvat, zoals die van Iqbal, Agustina en Tu. Ze benadrukken echter hun overeenkomsten. "[We zijn verenigd door] de passie en hoop om een ​​betere wereld te creëren. Dat is wat hen drijft, wat ons drijft," bevestigt Amaya.

Hun antwoorden zijn echter net zo divers als hun herkomst. Vanuit Argentinië legt Agustina de nadruk op financiering.

Financiering, sleutel voor Agustina

"Het is de realiteit. Ik weet niet of het voor het hele Zuiden geldt, maar in ieder geval voor Latijns-Amerika. Schulden tekenen onze geschiedenis en we zijn ook milieucrediteuren, want dat is de realiteit. Tegelijkertijd zijn wij degenen met de minste middelen om klimaatverandering het hoofd te bieden," aldus de jonge vrouw, die deze kans op 30-jarige leeftijd kreeg.

Ze is afgestudeerd in communicatie, werkt momenteel als docent en is actief bij de organisatie Sur Ambiental. Ze legt dit alles uit in een videogesprek, waarin ze ook toegeeft dat ze zich op de laatste dag, toevallig, heeft aangemeld voor de beurs, nadat ze er een bericht over was tegengekomen.

Waar ze wel zeker van was, was haar klimaatactivisme, dat begon "met de typische wens hier in Argentinië om zich bij Greenpeace aan te sluiten en de walvissen te verdedigen." Naarmate ze ouder werd, bracht Greta Thunberg haar, net als miljoenen andere jongeren over de hele wereld, de straat op: "En in feite is dat het moment waarop ik met mijn milieuactivisme begon."

Nu, in de aanloop naar COP30, richt hij zich "op alles wat met dit financieringsmechanisme te maken heeft, namelijk de uitwisseling van schulden voor klimaatactie" en op de macht van het maatschappelijk middenveld, ondanks het feit dat het wordt geleid door een openlijk ontkennende leider als Javier Milei.

"Het idee is misschien dat het maatschappelijk middenveld, ook al is de overheid er niet in geïnteresseerd, dat wel is", zegt hij.

Het is belangrijk voor u om dicht bij de besluitvorming te staan.

Agustina en Tu liggen ongeveer 17.000 kilometer uit elkaar. Deze 23-jarige, die praktisch aan de andere kant van de wereld woont, is ook een van de geselecteerden voor de COP30. In haar geval komt ze uit Vietnam, na bijna 40 uur in de lucht te hebben doorgebracht, zoals ze lachend toegeeft.

Tu begon haar activisme door zich aan te sluiten bij een UNICEF-initiatief dat voedsel in Vietnam promootte. Haar interesse in het milieu begon echter met een vraag toen ze in India woonde.

"Ik ging naar de middelbare school in India. Dus als ik naar de lucht in India keek, was die niet blauw. Het was een zwarte lucht en de lucht was een beetje giftig [...] Dus sindsdien, als ik naar de lucht kijk, heb ik het gevoel dat die over het algemeen erg donker is. Daarom vroeg ik mezelf af of ik iets kon doen om de lucht weer blauw te maken," legt ze uit.

Zij ziet dit programma als een kans om haar doel op de lange termijn te bereiken, namelijk om een ​​"publieke adviseur te worden die de overheid adviseert over strategieën". Een van de aspecten die zij het meest waardeert aan het bijwonen van COP30, is dat zij met eigen ogen kan zien hoe beleidsmakers te werk gaan en een netwerk van kennissen in dit vakgebied kan opbouwen.

Dit alles samen met collega's die hij waardeert vanwege hun "bereidheid tot verandering" en hun consistentie met hun internationale doelstellingen en activiteiten.

Iqbals strijd voor inheemse volkeren

Iqbal neemt ook deel aan het videogesprek. Het gesprek met deze jongeman, die in Indonesië woont en net 26 is geworden, is ingewikkelder, omdat hij in de auto zit en de verbinding steeds wegvalt. Ook Engels is soms een barrière. Wat echter vanaf de eerste seconde duidelijk is, zijn zijn eisen: de rechten van zijn inheemse volk.

"Ik zal een einde eisen aan de ontbossing in de traditionele gebieden van Papoea, die wordt veroorzaakt door grootschalige mijnbouw en strategische overheidsprojecten. Hierdoor verliezen wij als inheemse volkeren onze traditionele territoria", zegt hij. Hij benadrukt dat hij ook erkenning wil voor de rol die deze volkeren spelen "als frontlinie in de klimaatbescherming".

Iqbal besloot deel te nemen aan het programma omdat hij de behoefte voelde om de wereld te informeren "dat de huidige klimaatcrisis niet alleen plaatsvindt in bepaalde delen van de wereld, maar overal ter wereld."

Ook in zijn regio, een afgelegen gebied met de grootste bosbedekking en grootste biodiversiteit van Indonesië, zozeer zelfs dat het vaak 'het tweede Amazone-regenwoud ter wereld' wordt genoemd. Daarom strijdt hij, net als in Brazilië, tegen ontbossing en mijnbouw in zijn gebied.

Wat is de COP? Alle sleutels tot begrip van de Braziliaanse klimaattop

En hij vat het als volgt samen: "Wij eisen allemaal onze deelname als jongeren in alle processen van overheidsbeleid die verband houden met sociale en milieuvraagstukken, omdat wij, kinderen, adolescenten en jongeren, de generatie zijn die het zwaarst wordt getroffen door klimaatverandering."

Omdat het niet uitmaakt of ze uit Indonesië, Vietnam of Argentinië komen: jongeren uit het Zuiden zijn bereid om (opnieuw) hun stem te laten horen tegen klimaatverandering.