Vijf maanden voor COP30 veilt Brazilië olie- en gasconcessies

Dit is een misvatting die Brazilië beter achterwege had kunnen laten: olie zou de economische ontwikkeling van het land versnellen en daarmee uiteindelijk de energietransitie financieren. Deze doctrine, zelfs door president Lula verdedigd, krijgt aanstaande dinsdag in Rio de Janeiro gestalte.

Het Nationaal Olieagentschap organiseert daar veilingen om concessies te verkrijgen voor 172 koolwaterstofexploratieblokken, goed voor 146.000 vierkante kilometer, zowel op land als op zee, waaronder 47 blokken alleen al in de monding van de Amazone, voor de kust van de staten Amapa en Para. Shell, ExxonMobil, Total en het Braziliaanse staatsbedrijf Petrobras... zo'n dertig bedrijven hebben op de veiling gereageerd.

Nu de COP30 in Belém (Amapa) nadert, zijn milieuactivisten van mening dat de geloofwaardigheid van Brazilië op het gebied van klimaat ernstig is geschaad. "Lula rekent op olie- en gasuitbreiding om de economische groei te stimuleren ", analyseert Joachim Roth, lid van de World Benchmarking Alliance . "Deze weddenschap kan niet lonend zijn in een gevaarlijk oververhitte wereld."

Volgens het ClimaInfo Instituut is het exploitatiepotentieel van deze 172 blokken – in totaal 24 miljard vaten – zodanig dat ze meer dan 11 miljard ton _CO2 in de atmosfeer zouden brengen. Dit is meer dan wat de Braziliaanse landbouw de afgelopen zes jaar heeft uitgestoten.

"Brazilië mist een historische kans om een ​​leidende rol te spelen in de decarbonisatie en bescherming van de planeet ", zegt Suely Araujo, coördinator overheidsbeleid bij het Observatorio do Clima. "Te midden van een klimaatcrisis ontstaan ​​er onherstelbare scheuren."

De ambivalentie van president Lula over het klimaat is een punt van discussie en weerspiegelt de bredere tegenstellingen binnen links Brazilië. "De regenwouden worden tot het punt van onherstelbare schade gedreven. De oceaan is koortsachtig. (…) De wetenschap bewijst dat de oorzaak van deze ziekte de opwarming van de aarde en het gebruik van fossiele brandstoffen is", benadrukte hij in Nice in de aanloop naar de derde Oceaanconferentie van de Verenigde Naties op 9 juni.

De voormalige vakbondsman stelt terecht dat het aan rijke landen is, als hoofdschuldigen aan de klimaatcrisis, om hun schulden af ​​te lossen door de wereldwijde energietransitie te financieren, met name Brazilië, dat al zeventig jaar actief is in de olie-exploratie. Opgemerkt moet worden dat dit beleid, door de nationalisatie van de oliesector, miljoenen Brazilianen uit de armoede heeft geholpen.

De verkoop van deze nieuwe concessies is tegenwoordig zo groot dat men er verbleekt bij, vooral sinds het land in februari toetrad tot OPEC; het is de grootste olieproducent in Latijns-Amerika en zelfs de vierde grootste exporteur ter wereld.

"Het gebruik van olie is een dilemma waar de hele wereld mee kampt, maar het is oneerlijk om alleen de landen in het Zuiden de schuld te geven, terwijl de westerse landen er al bijna tweehonderd jaar van profiteren", antwoordde de Braziliaanse minister van Wetenschap en secretaris-generaal van de Communistische Partij (PCdoB), Luciana Santos , aan L'Humanité .

Met betrekking tot de 47 geplande blokken voor de Braziliaanse equatoriale marge zei Lucia Ortiz, lid van Milieudefensie Brazilië, dat het Federaal Openbaar Ministerie een rechtszaak heeft aangespannen om de verkoop ervan te voorkomen, omdat de verkoop ervan plaatsvindt "zonder voldoende voorafgaand onderzoek " en " een ernstige schending van fundamentele rechten, internationale verplichtingen en de Braziliaanse wetgeving oplevert."

Ze verwerpt vooral het argument dat het land er economisch op vooruit zou gaan: "mijnbouw of olie-infrastructuur voor de export en de vrije handel in grondstoffen komen grote bedrijven ten goede, maar niet de bevolking van de regio. " De inheemse bevolking van het Amazonegebied, die al slachtoffer is van ontbossing, loopt het risico om te worden opgeofferd aan de winst.