De verbrande regenwouden van het Amazonegebied blijven decennialang heet en gestrest

De schade die door branden in het Braziliaanse Amazonegebied wordt veroorzaakt, is niet alleen direct zichtbaar. Volgens de resultaten van een studie gepubliceerd in Environmental Research Letters , blijven door branden beschadigde delen van het Amazonewoud ongeveer 2,6 °C warmer dan omliggende gebieden die intact zijn of waar gecontroleerde houtkap plaatsvindt. En dit effect kan decennialang aanhouden, met temperaturen die in de 30 jaar na de brand slechts met 1,2 °C dalen. Dit maakt beschadigde bossen bijvoorbeeld veel kwetsbaarder voor de gevolgen van klimaatverandering . "We zien dat branden aanzienlijke ecologische gevolgen hebben op zeer lange termijnen, en dat regeneratie veel meer risico loopt: het verloopt trager of vindt helemaal niet plaats", legt Savannah Cooley uit, die gepromoveerd is in ecologie, evolutie en milieubiologie aan Columbia University (VS), hoofdauteur is van de studie en onderzoeker bij het NASA Ames Research Center. De auteurs van de studie analyseerden specifiek een gebied in het Braziliaanse Amazonegebied, bekend als de "Boog van Ontbossing", dat de afgelopen decennia het toneel is geweest van ontbossing en bosbranden. De onderzoekers leggen uit dat het nu een ideale casestudy vormt, omdat het in wezen een mozaïek is van intacte, verbrande, ontboste en herstellende gebieden.

Het onderzoek werd uitgevoerd door gegevens over de temperatuur van het aardoppervlak, verkregen via NASA's Ecostress-instrument, te combineren met gegevens verzameld door de GEDI (Global Ecosystem Dynamics Investigation) lidarmissie. Deze laatste is in wezen ontworpen om beelden met een hoge resolutie te produceren van de driedimensionale structuur van de aarde en om van bovenaf de toestand van bossen te scannen, met name de bladerkronen , waarvan de integriteit cruciaal is voor het beheersen van de temperaturen in deze gebieden. Naast dat ze gemiddeld warmer waren, bleken verbrande bosgebieden binnen de Ontbossingsboog ook thermisch instabieler. Vergeleken met intacte gebieden of gebieden die onderhevig zijn aan gecontroleerde houtkap, vertonen gebieden die in het verleden branden hebben meegemaakt grotere temperatuurschommelingen gedurende de dag en is de kans ook groter dat ze fysiologische drempels overschrijden die de functionaliteit van de bomen in gevaar brengen. Zo zou tijdens de piekhitte van het droge seizoen bijna 87% van de aan zonlicht blootgestelde bladeren in verbrande bossen temperaturen bereiken waarbij cellulaire ademhaling prevaleert boven fotosynthese (waarbij planten meer energiereserves verbranden dan ze opslaan), vergeleken met 72-74% in gekapt of intact bosgebied.

Bovendien bleek in gebieden die in het verleden door branden zijn getroffen, de kans dat bladtemperaturen de drempelwaarde voor permanente schade overschrijden tien keer hoger te zijn . Dit komt doordat branden de structuur van het bos volledig veranderen , het bladerdak dunner maken, de ondergroei weghalen en het bladoppervlak verkleinen, wat de basis vormt van de twee belangrijkste koelmechanismen van planten (schaduw en transpiratie). Daarentegen, zo leggen de onderzoekers uit, waren de temperaturen in gebieden die onderworpen waren aan gecontroleerde houtkap en waar de integriteit van het bladerdak behouden bleef, vergelijkbaar met die in intacte bossen. "Gedegradeerde tropische ecosystemen, met name verbrande bossen, ervaren thermische stress", concludeert Cooley. "Maar we kunnen veel doen om de schade aan de biodiversiteit en de soorten die deze stress ervaren te minimaliseren, zowel op het gebied van bosbeheer, door te helpen branden in het Amazonegebied te verminderen, als op het gebied van koolstofreductie, door de uitstoot agressief en snel te blijven verminderen en de overgang te maken naar een duurzame en schone energie-economie."