De oceanen veranderen van kleur: groener bij de polen en blauwer bij de evenaar

Redactioneel artikel in de wetenschap, 19 juni (EFEverde). — De zeewateren worden steeds groener bij de polen en steeds blauwer richting de evenaar, wat wijst op een verandering in de concentratie chlorofyl die door fytoplankton wordt geproduceerd. Als deze trend zich voortzet, kan dit gevolgen hebben voor de wereldwijde visserij.

Fytoplankton in beweging

Amerikaanse onderzoekers hebben in Science een studie gepubliceerd op basis van satellietgegevens die tussen 2003 en 2022 zijn verzameld om veranderingen in de concentratie chlorofyl in de open oceaan in kaart te brengen. Dit is een indirecte indicator van de biomassa van fytoplankton, mariene organismen die aan de basis staan ​​van de voedselketen in de oceaan.

Uit de analyse kwamen duidelijke trends naar voren: groene gebieden werden groener, vooral op het noordelijk halfrond, terwijl blauwe gebieden intenser blauw werden, wat duidt op een verschuiving van fytoplankton richting de polen.

Impact op de visserij

Als deze trend zich voortzet, kunnen de voedselketens in zee verstoord raken, met mogelijke gevolgen voor de wereldwijde visserij.

"De tropen en subtropen verliezen over het algemeen chlorofyl, terwijl de poolgebieden – die op hoge breedtegraden – groener worden", legt Haipeng Zhao, eerste auteur van de studie van Duke University in de VS, uit.

Een aanhoudende afname van fytoplankton in de equatoriale gebieden zou de visserij kunnen verstoren. Veel landen met lage en middeninkomens, zoals de eilanden in de Stille Oceaan, zijn namelijk afhankelijk van de visserij voor hun voedsel en economische ontwikkeling. Dit geldt vooral als de afname zich uitstrekt tot de kustgebieden, stellen de auteurs.

"Fytoplankton staat aan de basis van de mariene voedselketen en als de hoeveelheid ervan daalt, kunnen ook de bovenste lagen van de keten worden aangetast, wat kan leiden tot een mogelijke herverdeling van de visserij", aldus onderzoeker Nicolas Cassar, eveneens van Duke University.

De helft van de vangsten vindt plaats in kwetsbare gebieden

Uit het onderzoek blijkt dat meer dan 50% van de wereldwijde visvangst afkomstig is uit tropische en subtropische gebieden, waarbij de kustvisserij een belangrijke bijdrage levert.

De oceanen redden zonder mensen achter te laten: wanneer wetenschap, bestuur en samenwerking samenwerken. Door Manuel Barange (FAO adjunct-directeur-generaal)

Temperatuur en chlorofyl, gekoppeld

Het team onderzocht hoe variabelen zoals de temperatuur van het zeeoppervlak, de windsnelheid, de beschikbaarheid van licht en de diepte van de gemengde laag (menging in de bovenste laag van de oceaan door wind, golven en oppervlaktestromingen) de waargenomen chlorofylpatronen beïnvloedden.

Er was een verband tussen opwarming van de oceaan en veranderingen in de chlorofylconcentratie, maar de andere variabelen vertoonden geen significante verbanden.

Voorzichtigheid geboden in het licht van klimaatverandering

De auteurs waarschuwen dat de bevindingen van het onderzoek niet rechtstreeks aan klimaatverandering kunnen worden toegeschreven, aldus Duke University in een verklaring.

"De onderzoeksperiode was te kort om de invloed van terugkerende klimaatverschijnselen zoals El Niño uit te sluiten", aldus Susan Lozier van het Georgia Institute of Technology (VS), medeauteur van het artikel. Daarom zullen metingen in de komende decennia "belangrijk zijn om invloeden te bepalen die verder gaan dan klimaatschommelingen."

Als de verschuiving van fytoplankton naar de polen doorzet, kan dit bovendien gevolgen hebben voor de wereldwijde koolstofcyclus, zo concludeert het onderzoek.

EFEverde cr/icn