Kusten zullen niet op zichzelf veerkrachtig zijn

Madrid, 25 september (EFEverde).- De Dag van de Middellandse Zeekust 2025, georganiseerd door het Regionaal Activiteitencentrum van het Prioritaire Actieprogramma (PAP/RAC) in het kader van UNEP/MAP – Verdrag van Barcelona, ​​keert terug op 25 september met een duidelijke boodschap: “Kusten zullen niet op zichzelf veerkrachtig zijn.”

Het thema van dit jaar, "Inspirerende impact: mediterrane instellingen voor veerkracht aan de kust", onderstreept de noodzaak voor instellingen, bedrijven en burgers om samen te werken om de bescherming van een van de meest kwetsbare ecosystemen ter wereld te waarborgen.

Volgens de organisatoren warmt de Middellandse Zee 20% sneller op dan het wereldwijde gemiddelde. Hierdoor neemt de dreiging toe en worden de risico's voor de 150 miljoen mensen die direct afhankelijk zijn van de kusten, groter.

Levens en ecosystemen in gevaar

Het Middellandse Zeegebied staat onder ongekende druk die zowel de biodiversiteit als de bestaansmiddelen bedreigen. Snelle verstedelijking, massatoerisme, vervuiling en overexploitatie van hulpbronnen verzwakken de toch al kwetsbare kustecosystemen.

Het rapport Blue Plan (UNEP/MAP) Med 2050 waarschuwt voor een alarmerende toekomst als er niet snel wordt ingegrepen: een gemiddelde temperatuurstijging van +2,3°C, een zeespiegelstijging van 40 cm, een daling van 20% van het aantal geëxploiteerde mariene soorten en een vermindering van 17% van de landbouwopbrengsten.

Daarbij komt nog het ernstige risico van waterschaarste in vrijwel het gehele stroomgebied, met sociale en economische gevolgen die door klimaatmigratie en druk op kustgebieden nog kunnen worden versterkt.

Steeds zichtbaardere gevolgen

De gevolgen zijn al merkbaar in meerdere delen van het Middellandse Zeegebied. In de afgelopen twaalf maanden heeft de regio te maken gehad met extreme weersomstandigheden zoals de DANA in Valencia, die meer dan 220 slachtoffers eiste, overstromingen in Venetië, ongekende hittegolven en versnelde erosie in Tunesië.

"Zonder dringende actie en sterke institutionele steun kunnen burgers hun huizen en bestaansmiddelen niet effectief beschermen", waarschuwt de PAP/RAC.

De combinatie van de klimaatcrisis en menselijke druk maakt het Middellandse Zeegebied tot een wereldwijd kwetsbare plek.

Instrumenten voor duurzaam beheer

Ondanks de uitdagingen is het Middellandse Zeegebied ook een pionier in oplossingen. De regio hanteert geïntegreerde kustbeheer- (ICZM) en mariene ruimtelijke planning- (MSP) benaderingen die land en zee, wetenschap en beleid, instellingen en gemeenschappen met elkaar verbinden.

In 2008 keurden de 21 mediterrane landen en de Europese Unie 's werelds eerste ICZM-protocol goed, een wettelijk kader dat ervoor zorgt dat economische en sociale ontwikkeling hand in hand gaan met de bescherming van kustecosystemen en -landschappen. Deze ontwikkelingen tonen aan dat het met gecoördineerde planning en een ecosysteembenadering mogelijk is om de gevolgen van klimaatverandering te beperken en de veerkracht ervan te versterken.

Burgerschap en instellingen, belangrijke bondgenoten

Tijdens de Dag van de Middellandse Zeekust wordt ook de samenwerking tussen instellingen, lokale gemeenschappen en NGO's benadrukt, die beleid omzetten in concrete acties, van restauratieprojecten tot het versterken van kustgemeenschappen.

De organisatoren hebben een interactieve kaart beschikbaar gesteld met initiatieven uit landen als Algerije, Kroatië, Spanje, Griekenland en Marokko, evenals regionale ervaringen die de voordelen van samenwerking aantonen.

"Alleen door gezamenlijk te plannen, te beschermen en te handelen kunnen we een leefbaar Middellandse Zeegebied garanderen voor huidige en toekomstige generaties", concludeert het PAP/RAC.