Yenilenebilir Enerji Patlaması, Büyüyen Bölgesel Ayrımı Vurguluyor

Abu Dabi, Birleşik Arap Emirlikleri, 10 Temmuz 2025 – Uluslararası Yenilenebilir Enerji Ajansı (IRENA) tarafından bugün yayınlanan 2025 Yenilenebilir Enerji İstatistikleri, yenilenebilir enerji kapasitesinin 2024 yılında %15'in üzerinde artmasına rağmen, büyüme farkının bölgeler arasında arttığını gösteriyor.

Asya, 2024 yılında yeni yenilenebilir enerji kapasitesinin %71'ini oluşturarak son birkaç yıldır lider konumunu korumuştur. Bunu sırasıyla %12,3 ve %7,8'lik katkılarla Avrupa ve Kuzey Amerika izlemektedir. Bu oran, toplam yenilenebilir enerji kapasitesi artışının yalnızca %2,8'ini oluşturan Afrika, Avrasya, Orta Amerika ve Karayipler ile büyük bir fark oluşturmaktadır. Afrika, sunduğu muazzam ekonomik ve kalkınma fırsatlarına rağmen, yenilenebilir enerji kapasitesini yalnızca %7,2 oranında artırabilmiştir.

IRENA Genel Direktörü Francesco La Camera , veri güncellemesi hakkında şunları söyledi: "Yenilenebilir enerji patlaması küresel enerji piyasalarını dönüştürüyor, ekonomileri canlandırıyor ve büyük yatırım fırsatları yaratıyor. Ancak büyüyen bölgesel uçurum, herkesin bu geçişten eşit şekilde faydalanmadığını gösteriyor. Yenilenebilir enerjiye önemli yatırım çeken ülkeler ve bölgeler, gelişmiş enerji güvenliği, artan endüstriyel faaliyetler ve yeni istihdam olanakları görüyor ve bu da daha geniş kapsamlı sosyoekonomik kalkınmayı destekliyor."

La Camera şunları ekledi: "Ülkeler ve bölgeler arasındaki uçurumu kapatmak ve yatırım açığını kapatmak kritik önem taşıyor. Bu, sermaye ve teknolojiye en çok ihtiyaç duyulan yerlerde erişim sağlayan hedefli politikalar, uluslararası finansman ve ortaklıklar gerektiriyor. Yatırım akışlarını politika çerçeveleriyle uyumlu hale getirerek, yeşil dönüşümün dünya çapında dayanıklılık ve sürdürülebilir ekonomik büyüme için güçlü bir motor haline gelmesini sağlayabiliriz."

BM İklim Değişikliği Yürütme Sekreteri Simon Stiell, "Küresel olarak yenilenebilir enerjiye geçiş giderek kaçınılmaz hale geliyor, ancak muazzam insani ve ekonomik faydaları henüz tüm ülkeler ve bölgelerle paylaşılmıyor," dedi. "2030 yılına kadar yenilenebilir enerjiyi üç katına çıkarmayı hedefleyen COP28 küresel anlaşmasını hayata geçirmek için çok daha hızlı ve daha ileri adımlar atmalı ve savunmasız gelişmekte olan ülkeler için temel kolaylaştırıcı unsurlarda daha fazla ilerleme kaydetmeliyiz. Gerekli yatırımlar büyük getiriler sağlayacak: emisyonları azaltacak, ekonomik büyümeyi teşvik edecek, istihdam yaratacak ve herkes için uygun fiyatlı ve güvenli enerjiyi destekleyecek."

2030 yılına kadar kurulu yenilenebilir enerji kapasitesini üç katına çıkarma küresel hedefini takip eden sorumlu kuruluş olan IRENA, ilerlemeyi her yıl gözden geçirmeye ve hedefe ulaşma yolundaki eksiklikleri tespit etmeye kararlıdır. 2024 yılında eklenen 582 GW yenilenebilir enerji kapasitesi rekor bir yıllık artışı temsil etse de, 2030 yılına kadar 11,2 TW'lik küresel üç katına çıkarma hedefine ulaşmak için gereken hızın hala gerisinde kalmaktadır.

Aynı yıllık büyüme oranı devam ederse, dünya yalnızca 10,3 TW yenilenebilir enerji kapasitesine ulaşacak ve hedefin 0,9 TW gerisinde kalacak. Hedefe 2030 yılına kadar ulaşılabilmesi için, yenilenebilir enerji kapasitesinin kalan beş yıldan daha kısa bir sürede yıllık %16,6 oranında daha da hızlı bir şekilde artması gerekecek.

Yenilenebilir enerji kapasite eğilimi, güneş ve rüzgar enerjisinin hakimiyetini de ortaya koyuyor. Her ikisi de 2024 yılında toplam net yenilenebilir enerji ilavelerinin %97,5'ini oluşturdu ve güneş enerjisi 453 GW artış gösterdi. Bu, güneş enerjisinin ekonomik rekabet gücünü kanıtlıyor; hızlı ve sürdürülebilir bir şekilde iş fırsatları ve enerji güvenliği sağlıyor.

Rüzgar enerjisi, 114 GW'lık toplam yenilenebilir enerji kapasitesi artışıyla onu takip ediyor. Yenilenebilir enerji kaynakları, kurulu güçteki pay bakımından fosil yakıtları yakalarken (yenilenebilir enerji kaynaklarının %46,2'si, fosil yakıtların ise %47,3'ü), yenilenebilir enerji kaynaklarının istihdam yaratan ve sürdürülebilir büyümeyi teşvik eden akıllı bir yatırım olduğu görüşü daha da güçleniyor.

Rapor ayrıca, güneş ve rüzgar enerjisinin de katkısıyla yenilenebilir enerji üretiminin sürekli arttığını gösteriyor. Yenilenebilir elektrik, 2023 yılında 2022'ye kıyasla %5,6 artarak 8.928 teravat saate ulaştı. Yenilenemeyen enerji ise 2023 yılında 2022'ye kıyasla yalnızca %1,2 arttı. Bu bağlamda, yenilenebilir enerji kaynakları 2023 yılına kadar küresel elektrik üretiminin yaklaşık %30'unu oluşturdu.

2025 Yenilenebilir Enerji İstatistikleri'nin tamamını ve öne çıkanları buradan okuyabilirsiniz .