Vahşi kaplan popülasyonu %74 oranında artıyor, ancak tür kaçak avcılık ve yasadışı ticaret nedeniyle hala tehlike altında.

Çevre ve Bilim Editörü (EFEverde).– Bhutan, Çin, Hindistan, Nepal, Tayland, Kazakistan ve Rusya gibi ülkelerdeki koruma çalışmaları sayesinde şu anda dünyada 5.574 vahşi kaplan bulunuyor ve bu sayı 2010 yılına göre %74 artış gösteriyor. Ancak WWF, Uluslararası Kaplan Günü vesilesiyle bu türün neslinin tükenme tehlikesi altında olduğunu belirtiyor.

Çevre STK'sı, Panthera tigris'in "görkemli bir hayvan" olduğunu ve yaşam alanı kaybı, kaçak avlanma ve yasadışı yaban hayatı kaçakçılığının başlıca kurbanlarından biri olma gibi tehditlerle karşı karşıya olduğunu belirtiyor. Geçtiğimiz yüzyılda vahşi kaplanların %97'si yok oldu ve insan faaliyetleri dokuz alt türden üçünün, yani Bali, Cava ve Hazar kaplanlarının neslinin tükenmesine yol açtı.

Tüm bu gelişmelere rağmen, her yıl en az 100 tür kaçak avcıların elinde kayboluyor ve bu durum Asya ekosistemlerinin bu simgesel türünün yeniden canlanmasını tehlikeye atıyor.

Esaret altında vahşi doğadakinden daha fazla kaplan var

Kaplanlar 100 ila 300 kilo ağırlığında ve bir ila üç metre uzunluğunda olabilir. Ortalama yaşam süreleri yaklaşık 15 yıldır. Ancak WWF'ye göre, esaret altında yaşayan kaplan sayısı, doğada yaşayan kaplan sayısından daha fazladır: Çukurlarda, çiftliklerde veya hayvanat bahçelerinde yaklaşık 14.000 kaplan hayatta kalmaktadır.

Bunlardan 5.000'den fazlası Amerika Birleşik Devletleri'nde, yaklaşık 8.000'i Asya'da ve 900'den fazlası kemik ve deri ticareti için yetiştirildikleri Avrupa'da bulunmaktadır. Bu arada, koruma çalışmaları sayesinde 2010'da 3.200 olan vahşi kaplan sayısı 2024 yılına kadar 5.574'e çıkmıştır.

Nepal nüfusunu ikiye katlamayı başardı ve Hindistan, Çin, Butan, Rusya, Kazakistan ve Tayland gibi ülkelerde de toparlanma süreci devam ediyor. Örneğin, Butan'da şu anda 131 kaplan var ve bu sayı 2015'ten bu yana %27 arttı.

Başarılı yeniden tanıtımlar ve önemli rezervler

WWF, Rajaji Rezervi'nde (Hindistan), Mae Ping-Om Koi Ormanı'nda (Tayland) ve Ile-Balkhash Doğa Rezervi'nde (Kazakistan) üç kaplanın 70 yıl süren yerel yok oluştan sonra yeniden doğaya kazandırıldığı başarı öykülerini öne çıkarıyor.

WWF verilerine göre, yasal olarak koruma altında olmalarına rağmen, 2000 ile 2018 yılları arasında Güneydoğu Asya'da 1.000'den fazla kesilmiş kaplan ele geçirildi. Avcılar, korunan alanlara milyonlarca tuzak kurarak birçok hayvanın acı dolu ve yavaş bir şekilde ölmesine neden oluyor.

Kaçakçılar, kemiklerini, pençelerini, derilerini ve dişlerini sözde afrodizyak, muska veya geleneksel tıpta satmak için satıyorlar. Derileri ayrıca halılarda ve lüks eşyalarda da kullanılıyor.

Habitat restorasyonu ve insan ticaretiyle mücadele

Habitat kaybı da bir diğer önemli tehdit. WWF, 60 yıldır ekosistemleri restore etmek için çalışıyor. Örneğin, Amur kaplanına ev sahipliği yapan ve halihazırda 50.000'den fazla ağacın dikildiği kuzeydoğu Çin ormanları gibi.

Bu türün hâlâ varlığını sürdürdüğü 13 ülkede, 100'den fazla aktif koruma alanıyla birlikte rezervler ve ekolojik koridorlar oluşturulmuştur. Kaplanla bir arada yaşamayı sağlamak için sorumlu ekoturizm ve yerel topluluklarla iş birliği çalışmaları da teşvik edilmektedir.

WWF ayrıca kaçak avcılarla mücadele eden korucuları destekliyor ve hükümetlerle birlikte yasadışı yaban hayatı kaçakçılığına yönelik cezaların artırılması ve kaplan parçalarının hâlâ ticaretinin yapıldığı pazarların denetlenmesi için çalışıyor.

Fotoğraf: EFE/EPA/DANIEL POCKETT Arşivi