Energie en klimaat: China's beleid is goed voor het milieu en de economie

Als het gaat om vooruitgang op het gebied van energie en klimaat , kan geen enkel land ter wereld ook maar enigszins concurreren met China. Aan de ene kant is China de grootste CO2-uitstoter ter wereld, aan de andere kant is het de grootste producent van hernieuwbare energietechnologieën .

De Volksrepubliek, die zich al lang richt op het versterken van haar rol als "groene" energiegigant , richt zich niet alleen op de ontwikkeling (en export) van hernieuwbare energie, maar ook op het behalen van klimaatdoelen. Dit werd bevestigd door de toespraak van president Xi Jinping voor de Algemene Vergadering van de VN, waar hij een bijgewerkt traject aankondigde voor het verminderen van de klimaatveranderende emissies van China. Dit is de eerste keer dat hij spreekt over emissiereductie in plaats van over indamming: dit markeert een historisch keerpunt.

Dit beleid, duidelijk het tegenovergestelde van dat van de VS, is ook economisch lonend. In 2024 droeg schone technologie voor het eerst meer dan 10% bij aan de economische groei van China , met een omzet en investeringen ter waarde van ongeveer $ 1,9 biljoen (Bron: CREA-analyse voor Carbon Brief ). Maar zal dit momentum op de lange termijn voldoende zijn?

Wat China en zijn energie- en klimaatdoelen betreft, moeten we beginnen met de toespraak van president Xi Jinping op de VN-klimaattop. De premier herinnerde aan het Akkoord van Parijs, dat hij tien jaar geleden met de toenmalige Amerikaanse president Barack Obama ondertekende. Maar hij ging verder: hij kondigde China's nieuwe Nationaal Bepaalde Bijdragen ( NDC's ) aan.

Tegen 2035 zal het land zijn netto broeikasgasemissies in de gehele economie met 7% tot 10% onder het piekniveau hebben teruggebracht. Bovendien zal het aandeel niet-fossiele brandstoffen in het totale energieverbruik toenemen tot meer dan 30% en de geïnstalleerde wind- en zonne -energiecapaciteit meer dan verzesvoudigen ten opzichte van 2020, met de toezegging om het totaal op 3,6 TW te brengen. Daarbij komt nog de toename van de totale bosbouwcapaciteit tot meer dan 24 miljard kubieke meter en de drang naar "nieuwe energie"-voertuigen (waaronder elektrische, hybride en waterstofvoertuigen ), die naar verwachting een steeds grotere rol zullen spelen in de verkoop van nieuwe voertuigen.

Het Chinese energie- en klimaatbeleid richt zich primair op de cumulatieve geïnstalleerde elektriciteitsopwekkingscapaciteit. De geïnstalleerde capaciteit van het land bereikte eind september 2025 3,72 miljard kW , een jaarlijkse stijging van 17,5%, volgens officiële gegevens die in oktober door de Nationale Energieadministratie werden vrijgegeven en door Xinhua werden gerapporteerd.

Vooral de groei van fotovoltaïsche energie is groot: het geregistreerde opwekkingsvermogen bedroeg 1,13 miljard kW, een stijging van 45,7% ten opzichte van dezelfde periode in 2024.

Ook windenergie maakt een sterke groei door (+21,3% op jaarbasis): de windenergieproductiecapaciteit bedraagt ​​bijna 582 miljoen kW. De investeringen van de grote Chinese energiebedrijven bedroegen $ 84,4 miljard (+0,6% ten opzichte van 2024). In dezelfde periode werd ongeveer $ 61,5 miljard geïnvesteerd in elektriciteitsnetprojecten , een stijging van 9,9% op jaarbasis.

Maar al kijkend naar de gegevens van 2024, had China buitengewone cijfers laten zien. Volgens het Renewable Energy Institute, gebaseerd op gegevens van de National Energy Administration, had China 277 GW aan fotovoltaïsche energie en 80 GW aan windenergie geïnstalleerd, waarmee de zonnecapaciteit op 890 GW en de windenergie op 520 GW kwam. Samen voldoen deze resultaten aan de doelstelling van 1,2 TW aan hernieuwbare energie die president Xi Jinping in 2020 had vastgesteld, een doel dat oorspronkelijk voor 2030 was gepland, maar dat China in plaats daarvan vijf jaar eerder dan gepland heeft bereikt .

Bij de ontwikkeling van fotovoltaïsche energie zijn ontwikkelingsprojecten in woestijngebieden bijzonder opvallend. In de Kubuqi-woestijn in Noordwest-China is een project gaande, dat naar verwachting in 2030 voltooid zal zijn, voor de bouw van een gigantisch zonnepark. Het park wordt 400 kilometer lang, 5 kilometer breed en heeft een maximale opwekkingscapaciteit van 100 GW. Wat vanwege de barre leefomstandigheden bekendstaat als de "zee des doods" maakt deel uit van China's meerjarenplan voor de bouw van een " grote zonnemuur " die voldoende energie moet opwekken om Peking van stroom te voorzien, aldus NASA .

Het Kubuqi-project illustreert China's bredere inzet voor de integratie van hernieuwbare energie met ecologisch herstel. In de droge vlakten van Noord-China geeft geavanceerde technologie een nieuwe vorm aan de strijd tegen woestijnvorming. Volgens gegevens van de Chinese overheid is 53 procent van China's verwoestijnde en beheersbare land hersteld, wat heeft geresulteerd in een netto afname van ongeveer 4,33 miljoen hectare gedegradeerd land.

Ongeveer een kwart van het Chinese grondgebied is geclassificeerd als "verwoestijnd", en campagnes om het zand in te dammen en te herwinnen dateren al uit de jaren 70. De Chinese overheid lanceerde het "Drie Noorden"-programma, dat in 1978 van start ging en tot 2050 zal duren. Het omvat een actieve rol voor fotovoltaïsche technologie in de bestrijding van verwoestijning.

Ook China richt zich op grootschalige ontwikkeling van drijvende zonne-energie , waaronder een offshore project van 1 GW in de provincie Shandong en een project van 400 MW dat in augustus in gebruik werd genomen. Onlangs is het pilotproject voor de demonstratie van 1,8 GW offshore fotovoltaïsche energie in Qinhuangdao City, gelegen in Changli County, de grootschalige bouwfase ingegaan.

China's gerichte energie- en klimaatbeleid staat in schril contrast met dat van de Verenigde Staten onder Trump. Zoals de New York Times onlangs opmerkte, terwijl de VS zich richt op fossiele brandstoffen en andere landen onder druk zet om daarop te vertrouwen, investeert China in zonne- en windtechnologieën , samen met batterijopslag , met als doel 's werelds grootste leverancier te worden van hernieuwbare energie en de producten die daarvan afhankelijk zijn.

De NYT zelf merkt op dat op het Tibetaanse Plateau, op bijna 3000 meter boven zeeniveau, zonnepanelen een gebied beslaan dat zeven keer zo groot is als Manhattan. "Geen enkel ander land ter wereld benut grote hoogten voor zonne-, wind- en waterkrachtenergie op zo'n schaal als China op het Tibetaanse Plateau. Met behulp van enorme overheidsinvesteringen en -planning maken energiebedrijven het land los van de import van olie, aardgas en steenkool, een nationale prioriteit." Hernieuwbare energie helpt China 48.000 kilometer aan hogesnelheidslijnen en zijn groeiende vloot elektrische auto's van stroom te voorzien.

Levert al deze inspanning, gericht op het verbeteren van energie en klimaat, ook positieve economische effecten op? Zoals eerder vermeld, droegen schone-energietechnologieën volgens de analyse van CREA voor Carbon Brief voor het eerst in 2024 meer dan 10% bij aan de economische groei van China. De verschillende specifieke sectoren genereerden een kwart van de bbp-groei van het land en overtroffen de waarde van de vastgoedverkoop. Vorig jaar waren de Chinese investeringen in schone energie "dicht bij de totale wereldwijde investering in fossiele brandstoffen en qua omvang vergelijkbaar met de totale omvang van de Saoedische economie."

Sommigen benadrukken echter aspecten die niet gunstig zijn voor de Chinese strategieën. Volgens de onafhankelijke economische denktank Bruegel heeft China tussen 2020 en 2024 een ongekende capaciteit van 900 GW aan hernieuwbare energie geïnstalleerd, maar is het er niet in geslaagd om de energie- en koolstofintensiteit met respectievelijk 13,5% en 18% te verminderen, zoals vereist in het 14e Vijfjarenplan van de overheid. De belangrijkste oorzaak is de wijdverbreide onderbenutting van de geïnstalleerde capaciteit voor hernieuwbare energie en de toenemende afname als gevolg van China's onderinvestering in het elektriciteitsnet.

"Ondanks het toegenomen aandeel hernieuwbare energie in de geïnstalleerde capaciteit, blijft het aandeel elektriciteit dat wordt opgewekt uit hernieuwbare energiebronnen laag, waardoor het grootste deel van de energievraag naar fossiele brandstoffen gaat", meldt het onderzoekscentrum.

De Volksrepubliek moet daarom meer investeren in het nationale elektriciteitsnet om de energietransmissiecapaciteit te vergroten. Dit proces is al begonnen, maar er moet meer gebeuren. Bovendien moet de Volksrepubliek ambitieuzere doelstellingen stellen voor de energieopslagcapaciteit om de werking van het elektriciteitsnet te ondersteunen. "Met geïntegreerde of stand-alone opslagoplossingen kunnen hernieuwbare projecten de volatiliteit van de energievraag beter beheersen."

Bruegel concludeert in zijn analyse dat China door te investeren in hernieuwbare energiecapaciteit en in modernisering van het elektriciteitsnet en de bijbehorende apparatuur, een 'overigens teleurstellende' binnenlandse economie kan consolideren, op koers kan blijven om zijn doelstellingen voor netto-nuluitstoot te halen en de geopolitieke druk kan verlichten.