Onder een ansichtkaartzee, tonnen netten: de dagelijkse onderwaterstrijd om de Egeïsche Zee schoon te maken

Lesbos (Griekenland), 19 juli (EFE).- De kristalheldere wateren die honderden Griekse eilanden omringen en elk jaar miljoenen toeristen trekken, verbergen onder hun idyllische oppervlak duizenden tonnen aan netten en plastic afval die een gevaar vormen voor de lokale mariene ecosystemen.

In slechts twee dagen tijd hebben activisten van de Griekse NGO Aegean Rebreath meer dan een ton aan netten en ander plastic afval opgevist van de zeebodem van de kleine haven van Plomari op het eiland Lesbos, gelegen in de oostelijke Egeïsche Zee, op slechts 15 kilometer ten westen van de Turkse kust.

"Lesbos is een eiland met een aanzienlijk vervuilingsprobleem in de havens en op de riffen", vertelde Yorgos Sarelakos, voorzitter van de NGO, aan EFE.

Een bijzondere uitdaging voor Lesbos is het afval dat door zeestromingen vanuit het nabijgelegen Turkije wordt meegevoerd en het eiland bereikt. Hierdoor neemt de vervuiling van de zeeën toe, legt Sarelakos uit.

"Ik had verwacht dat we een heleboel dingen uit het water zouden halen, maar de waarheid is dat als alles op een rijtje staat en georganiseerd is, je je veel bewuster wordt van al het afval dat we uiteindelijk weggooien," zegt Helia Solanas, een Catalaanse die naar Griekenland reisde om deel te nemen aan het initiatief.

"Wat mij zorgen baart, is het gebrek aan begrip van mensen voor de zee, die immers puur natuur is", zegt de jonge vrouw, wijzend naar de tientallen gevonden banden, stoelen, flessen, visgerei, netten en ander plastic afval.

300 ton afval hergebruikt

Sinds de oprichting in 2017 hebben deze activisten meer dan 300 ton afval uit de Griekse zee geborgen, bij eilanden als Santorini, Mykonos, Milos, Kos, Kefalonia en Kreta.

Daarvan bestond 34 ton uit achtergelaten netten, die een "dodelijke val" vormen voor zeezoogdieren die op de bodem blijven liggen, waardoor de topografie wordt verwoest en de ontwikkeling van leven op de riffen wordt verhinderd, aldus Sarelakos.

"Ze hebben veel dingen weggehaald die er niet hoorden", zegt Dimitris Maliarós, locoburgemeester van de gemeente Lesbos en geboren in Plomari.

"Eerlijk gezegd schaamde ik me toen ik deze foto van de haven zag, met al het materiaal dat op de bodem was gevonden", aldus de raadslid.

Slechts enkele uren nadat activisten de eerste stukken afval hebben geborgen, verzamelen de eerste bewoners zich al buiten de haven. Ze zijn benieuwd wie de haven komt schoonmaken en zijn onder de indruk van al het afval dat ze uit de zee hebben weten te halen.

"Heb je dit allemaal voor elkaar gekregen?" vraagt een oudere man. Geconfronteerd met de positieve reacties van de activisten, zegt hij verbijsterd: "In slechts vijf uur? Dit kan niet waar zijn!"

Het nieuws verspreidt zich door de stad en er komen steeds meer mensen. Dat is wanneer sommige inwoners besluiten actie te ondernemen en de activisten te helpen.

Lokale hulp

Een van hen, Nikos, een lokale visser, biedt de vrijwilligers zijn kleine boot aan, zodat ze een aantal netten kunnen bergen die hij bij de haven kwijt is geraakt.

Uitgerust met diverse zuurstoftanks, wetsuits en de overige benodigde duikuitrusting vertrekt de kleine vissersboot uit de haven, met Sarelakos en twee andere duikers aan boord, en Nikos aan het roer.

Ongeveer 50 meter buiten de hoofdsteiger stopt de motor plotseling en de visser meldt dat hij op deze plek zijn netten is verloren.

Na verschillende pogingen om ze te lokaliseren, die worden bemoeilijkt door sterke onderwaterstromingen die duikers voortdurend in de tegenovergestelde richting duwen, verschijnen er twee rode ballonnen aan de oppervlakte.

"Ze hebben ze gevonden!" roept de visser opgewonden vanaf de boot, want na bijna een uur vruchteloos zoeken begint hij alle hoop te verliezen.

Duikers gebruiken messen om de netten van de bodem los te maken en ze met behulp van speciale ballonnen naar de oppervlakte te halen.

Net toen alles opgelost leek, ontstond er een ander probleem: de boot is erg klein en Nikos wilde het risico niet lopen om de twee netten met de sleepwagen uit te laden. Als ze nat zijn, wegen ze nog meer.

De groep besluit ze met een touw aan de vissersboot vast te binden en ze, samen met de drie duikers die zich ook aan het touw vasthouden, naar de haven te 'slepen'. Dit is een truc die ze al doende leren en die uiteindelijk werkt.

door Diego Sáez Papachristou