Finansowanie, łagodzenie i adaptacja: trzy kluczowe tematy COP30

Madryt (EFEverde) – Konferencja Narodów Zjednoczonych w sprawie Zmian Klimatu (COP30), pierwsza w regionie Amazonii, odbędzie się już za kilka dni. Tegoroczna konferencja skupi się na kluczowych kwestiach, takich jak finansowanie zmian klimatu, łagodzenie ich skutków i adaptacja do nich.

W debatach poprzedzających Konferencję Narodów Zjednoczonych w sprawie Zmian Klimatu (COP30), która rozpocznie się w najbliższy poniedziałek, 10 listopada, w Belém w Brazylii, podkreślano kwestie negocjacji w sprawie zabezpieczenia funduszy na walkę ze zmianami klimatu oraz brak celów w zakresie redukcji emisji przez wiele krajów.

Nowe zobowiązania klimatyczne

W rzeczywistości COP30 będzie kluczowa dla przedstawienia przez państwa nowych planów klimatycznych (wkładów ustalonych na szczeblu krajowym, NDC) na rok 2035, których celem jest ograniczenie wzrostu temperatury Ziemi do mniej niż dwóch stopni.

Do 30 września swoje uwagi złożyło jedynie 33% sygnatariuszy Porozumienia paryskiego (64 ze 194), a wśród tych, którzy tego jeszcze nie uczynili, znalazła się Unia Europejska (UE), która zdaniem ekologów przestała przewodzić temu procesowi.

W tym kontekście sekretariat Konwencji Klimatycznej przedstawił sprawozdanie syntetyczne z 2025 r. dotyczące złożonych krajowych wkładów, w którym podkreślono, że środki na rzecz klimatu są systematycznie wdrażane w realnym świecie, ale konieczne jest ich „zwiększenie i przyspieszenie”.

Sekretarz wykonawczy ONZ ds. zmian klimatu, Simon Stiell, ostrzegł w tym kontekście, że pomimo postępu „tempo zmian wciąż nie nadąża za pilnością chwili, gdyż katastrofy klimatyczne z roku na rok dotykają wszystkie kraje z coraz większą siłą, pociągając za sobą kolosalne koszty ludzkie i ekonomiczne”.

Dlatego też w tygodniach poprzedzających Konferencję Stron ONZ zaapelowała do krajów, które jeszcze nie złożyły swoich zobowiązań, aby uczyniły to jak najszybciej, w sytuacji gdy słabość tych zobowiązań uniemożliwia poczynienie postępów w należytym tempie.

„Nowe NDC i sytuacja geopolityczna nie dają dobrych sygnałów, że tak się stanie, ale to jest problem, który kraje i procesy wielostronne muszą rozwiązać, aby potwierdzić wspólne zaangażowanie i zaufanie w osiągnięcie celu Porozumienia paryskiego dotyczącego temperatury” – oświadczył we wtorek Program Narodów Zjednoczonych ds. Środowiska (UNEP).

Mapa drogowa finansowania

Kolejnym kluczowym punktem COP30 będzie finansowanie, czyli to, w jaki sposób i kto będzie płacił za walkę ze zmianami klimatu, zwłaszcza w krajach rozwijających się, po zawarciu w Baku porozumienia o osiągnięciu kwoty 1,3 biliona dolarów rocznie do 2035 r.

W związku z tym Sekretarz Generalny ONZ António Guterres zaapelował o opracowanie „wiarygodnej” mapy drogowej, która umożliwi przekazanie środków finansowych do krajów Globalnego Południa.

Brazylia i Azerbejdżan, kraj, który był gospodarzem ubiegłorocznego COP, muszą przedstawić raport dotyczący sposobu osiągnięcia tej kwoty. Raport ten ma być reakcją na niezadowolenie z celu 300 miliardów dolarów rocznie, wyznaczonego w ubiegłym roku, który wiele państw uważa za niewystarczający.

Według ONZ szczyt ten może być ostatnią szansą dla krajów Globalnego Południa na zniwelowanie luki finansowej, która ogranicza ich zdolność do reagowania na zmiany klimatu. Należy się jednak spodziewać napięć między pilną potrzebą podjęcia działań a interesami niektórych największych krajów emitujących gaz ziemny, które domagają się większej przejrzystości w kwestii sposobu wypłacania środków i pomiaru ich wpływu.

Jak ujęła to ONZ, która wielokrotnie podkreślała potrzebę zagwarantowania finansowania walki ze zmianą klimatu, jest to kwestia, w której „trudności nadal występują”.

Poprawa adaptacji

Podczas COP30 zostaną również omówione kwestie dotyczące poprawy adaptacji do zmian klimatu i odporności na nie, czyli tego, w jaki sposób można zapobiegać zagrożeniom związanym ze zmianami klimatu i je ograniczać.

W miarę jak na całym świecie zwiększa się wpływ zmian klimatycznych, coraz większego znaczenia nabiera program adaptacji. Mamy nadzieję, że zyska on większą widoczność i że uda się poczynić postępy, które pomogą krajom się do nich przygotować.

W tym obszarze głównym zadaniem COP jest zakończenie programu prac nad wskaźnikami adaptacyjnymi, który został uruchomiony w Dubaju w 2023 r., jak wyjaśniono na stronie internetowej Ministerstwa Transformacji Ekologicznej i Wyzwań Demograficznych (Miteco).

Oprócz tych kwestii Brazylia będzie próbowała skupić się na zrównoważonych paliwach, stawiając sobie za cel czterokrotne zwiększenie produkcji do 2035 r. lub utworzenie funduszu Tropical Forests Forever Fund (TFFF), którego celem będzie nagradzanie krajów chroniących swoje lasy deszczowe.

Wszystko to ma na celu uczynienie COP30 „COP prawdy”, jak to ujął prezydent Brazylii Luiz Inácio Lula da Silva, który ma nadzieję, że słowa przełożą się na czyny. EFEverde

korporacja międzynarodowa