"Mangrov"u geri kazanmak için dans: Paolo Realpe Mina (İçeriden gelen Muisne)

Valeria López Peña

EFEverde (Madrid). - Güney Ekvador'da, mangrov bataklığının sırlarını ve atalarından kalma bilgeliği hâlâ koruyan bir kıyı kantonu olan Muisne (Esmeraldas) yer alır. Bataklığın koruyucularından biri olan Paolo Realpe Mina, piangüera ailesinden davullar, şiirler ve dans yoluyla doğanın dilini çözmeyi öğrenmiştir; bu kültürel ifade, gençleri doğal çevreleriyle yeniden buluşturmayı amaçlamaktadır.

Mangrov, dişil

Realpe, EFEverde'ye yaptığı açıklamada, "Tıpkı benim gibi hisseden, kendini ifade eden, bir anne gibi rehberlik eden, eğiten, bakımını yapan ve koruyan bir varlık" diyor ve balıklar, kabuklular, sürüngenler, göçmen kuşlar, omurgasızlar ve suda yaşayan memeliler için bir kreş görevi görüyor.

Birçok tehditle karşı karşıya olan ekolojik bir sığınak: kentsel genişleme, su ürünleri yetiştiriciliği (özellikle karides yetiştiriciliği), yoğun tarım, ormansızlaşma, kirlilik ve iklim değişikliğinin etkileri (yükselen deniz seviyeleri ve şiddetlenen fırtınalar). Uluslararası Doğa Koruma Birliği'ne (IUCN) göre, koruyucu önlemler alınmazsa dünyadaki mangrovların yarısından fazlası 2050 yılına kadar çökme riskiyle karşı karşıya.

Tüm bunlara rağmen mangrov ormanı canlı bir ekosistem olarak varlığını sürdürmektedir. Sahil, nehir, deniz ve tropikal yağmur ormanı burada birleşerek doğal afetlere karşı doğal bir bariyer oluşturmakta, karbon tutucu görevi görmekte, su kalitesini düzenlemekte ve paha biçilmez bir biyolojik çeşitliliğe ev sahipliği yapmaktadır.

Bu kıyı bölgesinde, mangrov bataklığından gelen rüzgar, yavrularını suyun derinliği ve erozyon konusunda uyarır; kuşları avlarına doğru yönlendirir, yaprakları atalarının yorumladığı ve günümüze aktardığı bir sallanma hareketiyle sallar. Realpe, "Müzik ve şiirin doğuş sebebi budur: doğanın dilini çözmek ve yeni nesiller arasında farkındalık yaratmak," diyor.

Mangrovların korunması: İklim değişikliği karşısında bir zorunluluk

Rüzgarla dans etmek

"O ritimle senkronize bir şekilde yavaşça yelken açmaya başladık. Bu bir dil. Müzik, bütünle duygusal bir bağın doğduğu yer burası," diyor çocukken diğer çocuklarla birlikte oynayarak, balık tutarak, şarkı söyleyerek ve davul çalarak hayatı yorumlamayı öğrenen Realpe.

Ancak zamanla bu bağ zayıfladı. Realpe, akademinin değerini kabul ediyor, ancak uyarıyor: "Duygularla el ele gitmezse, çarpıtılır." Ve bununla birlikte siyaset de: "Pek çok otorite , hisseden, düşünen ve kendilerini sevgi dolu bir şekilde ifade eden varlıklar olduğunu görmeyi öğrenmedi. Beni besleyen bir gezegenin toplumsal ve egemen güçlenmesinin örgüsü bu şekilde olmalı."

Ona göre, "mangrov"dan ve ata kültüründen duygusal kopukluk, yeniden bağlantı kurulacak yaşam alanlarının yaratılmasını engelliyor: bahçeler, müzik aletleri veya doğada neşe uyandıran aktiviteler.

Muisne mangrov bataklığı, ülkede bulunan altı mangrov türünün (pava, kırmızı, beyaz, siyah, piñuelo ve düğme) önemli alanlarının bulunduğu bir Yaban Hayatı Sığınağı olarak korunuyor olsa da Realpe, "Bunun hiçbir faydası yok, çünkü bölgeden binlerce kilometre uzakta planlanıyorlar" diye düşünüyor.

Kök ve pusula

Muisne doğal bir tiyatro. Realpe, "Her şey sanat: dans, müzik, kod çözme," diyor. Ama aynı zamanda bir çatışma alanı: karides çiftçiliğinin yaygınlaşması, uyuşturucu kaçakçılığı yolları, yoksulluk ve dışlanma ciddi toplumsal sorunlara yol açtı.

Su ürünleri yetiştiriciliği ve ormancılık Ekvador mangrovlarının karbon depolamasını etkiliyor.

"Şiir yazmak hayatımı kurtardı," diye itiraf ediyor. "Nasıl iyileştireceğimi bilmediğim birçok yaram vardı. Bunları şiirlere yazarak affetmeyi ve empati kurmayı öğrendim." Bu yüzden yeni nesillerin kültürel miraslarını reddedip "mangrov"dan uzaklaşacaklarından ve korku ve kızgınlıkla dolup taşacaklarından endişe ediyor.

Kendisi de bu kopukluğu, kendisinden eylemle değil, sözel katılıkla öğrenmesi beklenen dini bir okula girdiğinde deneyimledi : “Korkuyordum, akademinin katılığı karşısında çok asiydim,” diyor Realpe, “bu yüzden okulda yeni yıla kadar dayandım, bundan kaçmak için evden ayrıldım, sokaklarda yaşadım, seyahat ettim ve çok iyi insanlarla tanıştım.”

Yolculukları sırasında, çok sayıda Muiseño'nun (Muisesli) yaşadığı başkent Quito'ya ulaştılar. Bu yüzden dans edip reggae ve diğer Afro-Amerikan ritimleri çalacakları toplantılar düzenlemeye başladılar. Ancak bir gün, uyuşturucu kaçakçısı kılığına girerek polis baskınına uğradılar. Dava medyada büyük yankı buldu ve bunun bir adaletsizlik olduğunu kanıtlayabilen avukatların yardımına başvurdular.

"Korku bizi saldırganlaştırıyor. Bu yolu seçme fırsatım oldu ama kültürüm bana çok sağlam bir değerler temeli verdi. Nereden geldiğimi hatırladım ve empati, nezaket ve alternatifler yaratmanın daha iyi olduğunu biliyorum," diyor Realpe.

İçeriden

Realpe için korumak sadece direnmek değil, aynı zamanda bir topluluk yaratmaktır: "Bağlandığınızda, değerler olduğunda korursunuz çünkü artık yargılamazsınız: yargılarsınız."

İşte böyle doğdu Muisne from Within , kantonda rehberli turlar sunan, topluluk temelli bir turizm girişimi. Bu girişim, kültürel değerleri aktarmanın ve ziyaretçileri bölgenin özüyle, yani mangrov, dans ve deniz kabuğu ritüeliyle yeniden buluşturmanın bir alternatifi.

Realpe'ye göre "yol, oynamaya, dans etmeye, şarkı söylemeye, kod çözmeye geri dönmektir. Bu, bizi bırakmaya, öğrenmeye ve önemsemeye davet eden ritimle ilgilidir." EFEverde

Mangrov Ekosisteminin Korunması İçin Uluslararası Gün, bu ekosistemin önemine dikkat çekmek ve korunması için çözümler geliştirmek amacıyla her 26 Temmuz'da kutlanıyor.