Kaşıkla aldılar, kepçeyle verdiler

AKP Iğdır Milletvekili Cantürk Alagöz’ün sahibi olduğu Alagöz Maden Şirketi’ne, Giresun Harşit Vadisi’nde imza attığı çevre katliamı nedeniyle kesilen para cezasının ayrıntıları ortaya çıktı. Bir bakanlığın ceza kestiği şirkete bir başka bakanlık ise yeni maden işletme ruhsatı verdi.

Alagöz Maden Şirketi, yaklaşık 500 kişinin yaşadığı Doğankent İlçesine bağlı Çatalağaç Köyü’ndeki Alagöz’ün “kurşun, çinko ve bakır” madeni için 30 Ekim 2023 tarihinde Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’na çevresel etki değerlendirmesi (ÇED) başvurusu yaptı.

Başvuruda, maden için bir atık havuzu daha yapılacağı, atık depolama alanının genişletileceği ifade edildi. Ancak maden şirketi daha ÇED başvurusu karara bağlanmadan kaçak olarak iki kimyasal atık barajı inşa etti. Maden şirketinin kaçak atık barajları görüntülerle belgelendi.

Bir yurttaş ise maden şirketinin kaçak atık barajlarını Cumhurbaşkanlığı İletişim Merkezi’ne (CİMER) şikâyet etti. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın yanıtında ise “İzinsiz yapılan atık barajı için 2872 Sayılı Çevre Kanunu kapsamında firmaya idari para cezası uygulanmış olup, işletmeye süre verilmiştir. ÇED süreci Bakanlığımızca yürütülmekte ve süreç devam etmektedir” denildi.

BirGün’ün edindiği bilgilere göre ise maden şirketine sadece bir kaçak atık barajı için 193 bin 522 TL idari para cezası kesildi. Bakanlık ikinci kaçak atık barajı için ise hâlâ sessiz.

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’na bağlı Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü (MAPEG), Alagöz Madencilik'e Giresun Görele'de aralarında altının da yer aldığı kıymetli madenler için yeni bir maden işletme ruhsatı verdi.

Öte yandan Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, madenin çevresindeki su kaynaklarından 18 Nisan 2024’te numune aldırdı. Sekiz noktadan alınan numuneler sonucunda, bazı değerlerin belirlenen oranları aştığı, bölgedeki Derin Dere’nin maden faaliyeti nedeniyle kirlendiği tespit edildi.

2872 Sayılı Çevre Kanunu’na dayanılarak Alagöz Maden’e 464 bin 585TL idari para cezası kesildi. Ceza tutanağında, “Yapılan uygulamalar ve tespitler sonucunda, tesis sahasına ulaşan yüzeysel suların (dere) maden faaliyeti nedeniyle değişerek atık su vasfını kazandığı tespit edilmiştir” ifadeleri yer aldı.

Üstelik önceki yıl da yine dereyi kirleten Alagöz Maden’e sadece 54 bin 783 TL para cezası kesti. Cezanın gerekçesinin “Derenin hafriyat, toprak ve inşaat malzemesiyle kirletilmesi” olduğu öğrenildi.

Giresun Valisi Fatih Serdengeçti, 28 Ocak’ta çevreyi ve suları kirlettiği defalarca belgelenen madeni ziyaret etmişti. Vali Serdengeçti, sosyal medya hesabından maden ziyaretinin fotoğraflarını paylaşarak “Alagöz Maden Doğankent tesislerinde tetkiklerde bulunarak şirket yetkililerinden yürütülen çalışmalar hakkında bilgiler aldık” demişti.